در یکی دیگر از مقالات دانستنیهای علمی وبسایت لابراتوار دندانسازی لترال میخواهیم بخش اول از بررسی اثر درجه تقارب تراش دندان و ضخامت كوپینگ بر مقاومت به شكست روكشهای تمام سرامیك را برای شما عزیزان شرح دهیم. پس با ما همراه باشید.
رستوریشنهای همرنگ دندان به دلیل زیبایی از دیرباز مورد توجه بسیار بودهاند. از مهمترین مزایای سرامیكها، زیبایی فوق العاده آنها و قابلیت بازسازی رنگ، بافت و ترانسلوسنسی دندان است؛ با این وجود ضعف ذاتی این مواد در برابر نیروهای كششی و برشی همچنان از مهمترین معایب این رستوریشنها و عامل محدودكننده در كاربرد آنهاست. اولین رستوریشنهای تمام سرامیك Porcelain Jacket Crownها بودند كه به علت استحكام پایین تنها در تك كرونها كاربرد داشتند.
در مسیر پیشرفت سرامیكها تلاش بر افزایش استحكام پرسلن بوده است. كاربرد زیرساخت فلزی یكی از راههایی است كه جهت افزایش استحكام آنها به كار رفته است.
فریم فلزی با اكسیدهای باندشونده با پرسلن منجر به افزایش قابل توجه استحكام رستوریشنهای متال سرامیك شده و در 40 سال اخیر به عنوان استاندارد طلایی جهت درمان پروتزهای پارسیل ثابت محسوب شده است با این حال به علت ممانعت از عبور نور، از زیبایی آنها كاسته شده است و تطابق رنگ آنها با دندانهای طبیعی مشكل گردیده است و به همین دلیل دوباره تمایل به جایگزینی رستوریشنهای متال سرامیك با تمام سرامیك به وجود آمده و تلاش شده است تا عوامل موثر بر شكست آنها شناخته شده و برطرف گردد. فاكتورهای مختلفی بر استحكام نهایی رستوریشن تمام سرامیكی اثر دارد از جمله: استحكام ذاتی ماده، سایز و نحوه توزیع تركهای سطحی، استرس باقیمانده در سرامیك ناشی از مراحل تهیه، نیروهای وارده بر رستوریشن و طرح تراش.
بعضی از عوامل از جمله استحكام ذاتی ماده در اختیار عمل كننده نیست ولی عواملی چون طرح تراش (میزان تیپر دیواره آگزیال، میزان تراش دیواره آگزیال و اكلوزال و طرح تراش مارجین) و نیز طرح كوپینگ (ضخامت اكلوزال، ضخامت اگزیال، دربرگیری یا عدم پوشش مارجین، ضخامت مارجین) تحت كنترل دندانپزشك و دندانسازی است.
اگرچه دو فاكتور طرح تراش و طرح كوپینگ در اختیار دندانپزشك است اما در شرایط كلینیكی كنترل دقیق شرایط تراش مشكل بوده و تیپرهای مختلفی از تراش دندانها توسط افراد مختلف به دست میآید.
تیپر دیواره آگزیال اثر مستقیم روی طرح كوپینگ دارد. تغییر درجه تیپر یا با افزایش ضخامت كور یا با افزایش ضخامت ونیر قابل جبران است. در سرامیكهای با اپسیته بالا، افزایش ضخامت كور میتواند منجر به افزایش اپسیته رستوریشن شود. از طرفی این سوال وجود دارد كه تغییر در ضخامت كور یا ونیر بر روی استحكام مجموعه اثر مثبت دارد یا خیر. مطالعات متعددی اثر طرح تراش و ضخامتهای مختلف كوپینگ و ونیر و نیز اثر درجه تقارب را بر استحكام شكست روكشهای تمام سرامیك بررسی كردهاند.
Sobrinho و همكارش، اثر تغییر در درجه تقارب تراش دندان و نوع سمان را بر روی استحكام شكست كرونهای تمام سرامیك Inceram با دو درجه تقارب ˚8 و ˚61 بر روی دایهای برنجی ارزیابی كردند. در این مطالعه ضخامت كور با توجه به تغییر درجه تیپر تراش تغییر نكرد و با توجه به ثابت بودن ابعاد نهایی كرون تغییر درجه تیپر تماما با افزایش ضخامت ونیر جبران شد. اگرچه استحكام شكست در تقارب 81 درجه بیشتر از 8 درجه بود ولی این تفاوت از نظر آماری قابل توجه نبود.
در مطالعه دیگری اثر تغییر درجه تقارب و تغییر ضخامت ونیر بر استحكام شكست سرامیك Procera بیتاثیر دانسته شد. در یك مطالعه بر روی كرونهای تمام سرامیكی از جنس آلومینا و زیركونیا اثر دو ضخامت مختلف كور mm5/0 و mm1 را بر روی Maximum Principle stress ایجاد شده بررسی كردند. در این مطالعه تغییر ضخامت كور بیتأثیر شناخته شد. همچنین مقاومت به شكست را در دیسكهای از جنس كور آلومینا و ونیر پرسلن با ضخامتهای مختلف كور و ونیر ارزیابی كردند. ایشان به این نتیجه رسیدند كه نسبت ضخامت كور به ضخامت ونیر (tc/tv) و مدولوس الاستیستی ماده ساپورت كننده پرسلن عامل مؤثر در مقاومت شكست سرامیك Procera است. با افزایش نسبت ضخامت كور به ضخامت ونیر از 5/0 به 1 تا 3/1 به 2 و افزایش مدولوس الاسیستی ماده ساپورت كننده از 1/5 تا Gpa266 مقاومت به شكست بیشتر و محل شروع ترك به سمت كور تغییر مییابد.
تغییر در ساختار سرامیكها بسیار سریع و به روز اتفاق میافتد و تمام تلاشها در جهت افزایش استحكام سرامیك و در عین حال حفظ زیبایی آن است. در كل سرامیكی كه از تمامی جهات چه استحكام و چه زیبایی و چه از لحاظ مسائل و مشكلات تكنیكی و ساخت مورد قبول باشد یا طرح تراشی كه مورد توافق همگانی برای همه انواع سرامیكها باشد وجود ندارد.
لذا تحقیقات در مورد استحكام و زیبایی و طرحهای تراش مناسب سرامیكها همچنان ادامه دارد. یكی از سرامیكهایی كه در سالهای اخیر وارد بازار شده e.max press است كه با وجود كاربرد فراوان تحقیقات چندانی درباره استحكام و خواص آن صورت نگرفته است. این مطالعه اثر طرح تراش از جمله تغییر درجه تقارب و طرح كوپینگ از جمله ضخامت كوپینگ بر استحكام شكست این پرسلن را مورد بررسی قرار داد.
در این مطالعه اثر دو فاكتور متغیر درجه تقارب و تغییر ضخامت كور و ونیر ناشی از تغییر درجه تقارب، بر روی استحكام شكست كرونهای تمام سرامیك ساخته شده از سرامیك e.max بررسی شد؛ كه مثل IPS II قابل كاربرد در كرون قدامی و خلفی و بریج سه واحدی قدامی و سه واحدی خلفی تا دندان پره مولر دوم است.
امیدوارم از خواندن بخش اول مقاله تقارب تراش دندان و ضخامت كوپینگ روكشهای تمام سرامیك رضایت داشته باشید. برای خواندن بخش دوم این مقاله از لینک زیر اقدام کنید.
در ادامه نظرات خود را برای ما قرار دهید.