در این مقاله می‌خواهیم به بررسی تطابق لبه‌ای بین رستوریشن زیرکونیایی بپردازیم. در مقالات قبلی ابتدا توضیح دادیم که زیرکونیا چیست سپس در مورد روکش زیرکونیا توضیحاتی را به شما دادیم. با ما همراه باشید.
بررسی تطابق لبه‌ای بین رستوریشن زیرکونیایی Cercon و Zirkonzahn قبل و بعد از پرسلن‌گذاری
افزایش تقاضای جامعه براي زیبایی بیشتر دندان‌ها از یک سو و مشکلات ذاتی روکش‌های فلز-سرامیک نظیر دیده شدن Collar فلزی سیاه رنگ و تغییر رنگ لثه ناشی از خوردگی فلز از سوی دیگر، سبب شده است تا رستوریشن‌های تمام سرامیک در دندانپزشکی از محبوبیت زیادی بین بیماران برخوردار شوند. در این زمینه سیستم‌های تمام سرامیک بسیاري به بازار معرفی شده‌اند که مطالعه و تحقیق در رابطه با آن‌ها به مرور موجب رفع نقایص آن‌ها گردیده است. توانایی ایجاد ساختاری مشابه دندان از لحاظ رنگ، خصوصیات سطحی مناسب و ترانس‌لوسنسی جالب توجه در مقایسه با دندان‌های طبیعی موجب می‌شود تا این دسته از رستوریشن‌ها از دندان‌های مجاور خود به سختی قابل تشخیص باشند.
از بین موادی که براي تهیه رستوریشن‌های تمام سرامیک به کار می‌روند، زیرکونیا نشان داده است که می‌تواند از به وجود آمدن ترك در درون خود، به دلیل پلیکریستالین بودن ساختار خود، ممانعت به عمل آورد. زیرکونیا در حرارت محیط در دو فاز تتراگونال و مونوکلینیک یافت می‌شود که تغییر فاز از تتراگونال به مونوکلینیک می‌تواند باعث افزایش حجم آن شود.
فرم تتراگونال زیرکونیا در درجه حرارت اتاق با کمک اکسید ایتریوم به دست می‌آید. نشان داده شده است که هرگونه استرس مکانیکی یا فیزیکی می‌تواند باعث تغییر فاز تتراگونال به مونوکلینیک شده و از پیشرفت ترك جلوگیری کند. این موضوع سبب بالا رفتن استحکام نهایی زیرکونیا شده و استفاده از آن را به عنوان زیر ساختار رستوریشن‌های دندانپزشکی و دندانسازی توجیه می‌نماید. به علاوه با به وجود آمدن سیستم‌های CAD/CAM استفاده از سرامیک‌های زیرکونیا توسعه یافته است.
با تمام این‌ها محل اتصال کروان و دندان همواره به عنوان محلی بالقوه براي بروز پوسیدگی‌های راجعه (Recurrent caries) و بیماريی پریودنتال در اثر حل شدن ماده لوتینگ و ایجاد محل گیر برای تجمع پلاك مطرح بوده است. بدیهی است که هرچه رستوریشن تطابق بیشتری با دندان داشته باشد، امکان ایجاد پوسیدگی‌ها و بیماري پریودنتال کمتر می‌شود. بنابراین، بررسی تطابق لبه‌ای بین رستوریشن زیرکونیایی همچون دیگر انواع رستوریشن، مهمترین عامل در پروگنوز مناسب و دوام طولانی مدت رستوریشن‌های آن‌ها بوده و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
مطالعات نشان می‌دهد که تطابق لبه‌ای به میزان 34 تا 120 میکرون براي رستوریشن‌های تمام سرامیک مطلوب محسوب می‌شود. هدف از این مطالعه، بررسی و مقایسه تطابق لبه‌ای بین دو نوع کراون زیرکونیای پرمصرف و تاثیر مراحل پرسلن‌گذاری بر روي تطابق لبه‌ای آن‌ها بود.
در کنار فاکتورهای متعدد، تطابق لبه‌ای شاخصی مهم براي تعیین کیفیت یک پروتز ثابت تلقی می‌شود. براي اندازه‌گیری مارژینال گپ فاکتورهایی از قبیل اندازه‌گیری با سمان یا بدون سمان، پروسه Aging بعد از سمان کردن، نوع اباتمنت، نوع میکروسکوپ و محل و تعداد نقاط اندازه‌گیری مطرح شده است.
در بسیاري از مطالعات 4 تا 6 نقطه روی هر کراون براي اندازه‌گیری انتخاب می‌شوند (مثلا لبیال، مزیال، دیستال و لینگوال). ولی به هرحال 4 نقطه روی یک دای شاید نتواند نشان دهنده مارژینال گپ دقیق روی یک دای باشد و براي دقت بیشتر 12 نقطه براي ارزیابی در نظر گرفته شد.
میانگین مارژینال گپ در تمام نقاط یک دای می‌تواند نشانگر مارژینال گپ در کل کراون باشد و این در حالیست که بعضی تحقیقات نشان می‌دهند که مارژینال گپ در نقاط مختلف یک دای بسیار متفاوت می‌باشد که این ناشی از تفاوت نشست روکش در نواحی مختلف است. این در حالیست که بسیاری از محققان معتقدند که میزان نشست در نواحی مختلف یک کراون تفاوت معنی‌داری ندارد و نتایج مطالعه ما نیز از این فرضیه حمایت می‌کند. تاکنون تکنیک‌های مختلفی براي مشاهده میزان تطابق لبه‌ای ذکر شده است نظیر استفاده از میکروسکوپ الکترونی ،استریومیکروسکوپ و تکنیک Resin Replica.
محققان نشان دادند بین داده‌های به دست آمده از میکروسکوپ نوری و الکترونی تفاوت معنی‌داری وجود ندارد و هر دو روش به طور قابل قبولی میزان گپ موجود را اندازه‌گیری می‌کنند.
تحقیقات متعددي از استریو میکروسکوپ استفاده نموده‌اند و در این مطالعه نیز از استریو میکروسکوپ جهت مشاهده گپ استفاده شد. اگرچه مارژین کراون بر روي دای از نظر کلینیکی تیز و واضح به نظر می‌رسد، در زیر میکروسکوپ این مارژین گرد دیده می‌شود و بنابراین انتخاب نقطه ارزیابی و اندازه‌گیری با میکروسکوپ مشکل می‌باشد. تعداد و نقاط اندازه‌گیری و محل آن‌ها هم می‌تواند توجیهی براي متفاوت بودن نتایج در مطالعات مختلف باشد. همچنین استفاده از دای فلزی تفاوت بین گروه‌ها را کاهش و باعث ایجاد نمونه‌های با سایز و شکل یکسان می‌شود که در این پژوهش نیز از دای فلزی استفاده شده است.
خط خاتمه تراش توصیه شده براي تطابق لبه‌ای مطلوب کراون‌های تمام سرامیک، شولدر و چمفر می‌باشند و مطالعات نشان داده‌اند که تفاوت معنی‌داری بین خطوط خاتمه تراش شولدر و چمفر وجود ندارد. محققین بسیاري تراش شولدر را براي انواع رستوریشن‌های تمام سرامیکی توصیه می‌کنند. در این مطالعه نیز از دای استاندارد با تراش شولدر با عرض 5/1 میلیمتر استفاده شد. میزان زاویه تقارب در مطالعات مختلف از 6 تا 15 درجه می‌باشد. در این مطالعه زاویه تقارب 6 درجه در نظر گرفته شد.
بعضی محققان نشان داده‌اند که تفاوت تطابق لبه‌ای سیستم‌های مختلف سرامیکی به علت تفاوت در نوع ساخت آن‌هاست و فازهای مختلف پرسلن‌گذاری تاثیر معنی‌داری بر روی تطابق لبه‌ای ندارند که در مورد مطالعه حاضر نیز همین مطلب صادق بود. در مطالعه دیگری میزان gap مارژینال قبل و بعد از پخت پرسلن را اندازه‌گیری کردند که مقدار آن با مطالعه حاضر متفاوت است که البته این مطالعه روی سرامیک In-Ceram و پرسلن های فلدسپاتیک انجام گرفته بود.
میزان دیستورشن و تغییر شکل بعد از سیکل پخت پرسلن می‌تواند ناشی از ضخامت پرسلنی غیریکنواخت باشد و احتمالاً در محل‌هایی با پرسلن بیشتر، میزان گپ مارژینال هم بیشتر است و مارژینال گپ بالایی که در باکال و پالاتال بسیاری از مطالعات ذکر شده می‌تواند ناشی از همین موضوع باشد. این در حالیست که پرسلن‌گذاری یکنواخت و با ضخامت یکسان در همه قسمت‌های کوپینگ‌ها می‌تواند نتایج به دست آمده پس از پرسلن‌گذاری در مطالعه حاضر را تایید نماید. همچنین تفاوت در ضخامت پرسلن می‌تواند تطابق لبه‌ای بین نمونه‌های یک گروه و نمونه‌های بین دو گروه مورد مطالعه را متاثر نماید و عامل اولیه تفاوت در تطابق مارژینال باشد. به همین دلیل در مطالعه حاضر از یک ایندکس سیلیکونی جهت ایجاد کانتورهای یکدست در همه نمونه‌ها استفاده شد.
در حیطه مطالعه حاضر و با در نظر گرفتن مقادیر ذکر شده در مطالعات مختلف، میزان تطابق لبه‌ای روکش‌های Cercon و Zirkonzahn در محدوده قابل قبول کلینیکی می‌باشد. نتایج نشان دهنده این موضوع است که دقت پروسه لابراتواری، در تطابق لبه‌ای Cercon و Zirkonzahn برای استفاده کلینیکی کافی می‌باشد. همچنین به نظر می‌رسد که فرآیند پرسلن‌گذاری بر میزان مارژینال گپ تاثیرگذار نبوده است.
برگرفته از مقاله دکتر نیکزاد و همکاران چاپ شده در مجله دندانپزشکی
امیدواریم از خواندن مقاله بررسی تطابق لبه‌ای بین رستوریشن زیرکونیایی رضایت کامل داشته باشید. شما همراهان گرامی می‌توانید با قراردادن نظرات بیشتر مارا حمایت کنید.