در ادامه مقالات بخش دانستنیهای علمی مرکز لابراتوار دندانسازی لترال امروز میخواهیم به بررسی تاثیر آلیاژ بر رنگ چینی در سه نوع فلز بیس بپردازیم. در ادامه با ما همراه باشید.
بدون شک هر انسانی خواستار هماهنگی در ترکیب ظاهری و رنگ طبیعی دندانهای خویش است و میتوان گفت در جوامع امروزی برخورداری از این مزیت، میتواند اعتماد به نفس را نیز در فرد بالا ببرد.
شواهد فراوانی در طول تاریخ علم دندانپزشکی و دندانسازی وجود دارد که نشان دهندهی اهمیت اعادهی زیبایی از دست رفته دندانها و تلاشهای بی پایان جهت رسیدن مطلوب به این امر است. از زمان Hewitt که در سال 1883 مصرانه خواستار توجه دندانپزشکان به مسائل زیبائی شد تا زمان Sproull که در سال 1973 ابعاد رنگ را طبق سیستم رنگی مانسول در عرصه علم دندانپزشکی و دندانسازی وارد کرد و تاکنون که دستگاههای کالریمتریک و اسپکتروفتومتریک دقیق اختراع گردیده است، رسیدن به نهایت زیبائی در دندانپزشکی ترمیمی مورد توجه جدی بوده است.
در میان ترمیمهای پروتز دندان، استفاده از روکش چینی-فلز خصوصاً در نواحی قدامیگستردگی بیشتری دارد. دندانهای طبیعی و حتی ترمیمهای چینی مواد نیمه شفافی هستند که رنگ آنها از طریق اثر ترکیبی انعکاس، تفرق، انتشار و نفوذ رنگها ایجاد میشود. ترکیب این تاثیرات باعث پیچیدگی مکانیسم ایجاد رنگ در دندانها میشود. عدم استفاده از بیس فلزی در ترمیمهای چینی که منجر به یک روکش تمام چینی میشود، افزایش فوق العادهای در کیفیت رنگ و ترانسلوسنسی ترمیم میدهد که در نتیجه عبور نور از تاج است.
جهت انتخاب و مقایسه رنگ در چینیهای دندانی از روشهای چشمی یا وسایل کالریمتری کمک گرفته میشود. انطباق رنگ مطلوب، یک ارزیابی کیفی است که از مقایسه چشمی یک نمونه (ترمیم چینی) با یک هدف (نمونه رنگ یا دندانهای طبیعی) بدست میآید. هدف، توانایی تطبیق رنگ هر نمونه رنگ با چینی حاصل بدون کمک از رنگ آمیزی داخلی و خارجی است. در یک سیستم چینی، با توجه به نوع مواد و روش کار عواملی همچون نوع چینی، فلز زیرین و ضخامت چینی در ایجاد تفاوت رنگ موثر هستند.
موارد دیگر مانند تکنیک متراکم سازی و دماهای پخت و پختهای مکرر در مقایسه با موارد بالا به میزان کمتر بر رنگ چینیهای دندانی تاثیر داشته است. در مطالعهای از پنج آلیاژ باندشونده با چینی جهت ساخت ترمیمهای چینی- فلز استفاده کرده و اثر آن را روی رنگ اپک و دنتین مورد بررسی قرار دادند. این پنج آلیاژ عبارت بودند از:
،Nickel-Chromium ،Gold palladium ،High gold، High palladium و Palladium-Silver
در این تحقیق از اوپک ویتا با رنگ A1 با ضخامت متوسط mm29/0-26/0 استفاده شد. همچنین دنتین ویتا با رنگ 1A با ضخامت متوسط mm79/0-74/0 استفاده گردید. برای ارزیابی کالریمتریک از Minolta CR 100 chromometer استفاده شد. آنها نتیجه گرفتند که آلیاژهای حاوی High noble metal بهترین حالت ایجاد رنگ در میان پنج گروه آلیاژ را داشتند، بدون اینکه اختلاف معنی دار آماری نشان دهند. به علاوه آلیاژهای Nickel-Chromium وPalladium-Silver بیشترین تغییررنگ را در Body پرسلن، نسبت به گروه کنترل High Gold داشتند.
از عوامل موثر بر رنگ، بیس فلزی بکار رفته میباشد. تاکنون در مورد انواع مختلف آلیاژها که به عنوان زیرساز چینی فلز استفاده میشوند و تاثیری که بر رنگ نهایی ترمیم دارند، مطالعات مختلف صورت گرفته است. اکثر قاطع پژوهشها در مورد فلزات نابل(Noble) و آلیاژهای دارای پالادیوم زیاد صورت گرفته است ولی در بین فلزات بیس مقایسهای انجام نشده است. هدف این مطالعه مقایسۀ تاثیر سه نوع آلیاژ “Base metal” شامل “بلاباند” “ویرون 99” و نوع “مینالوکس” (ساخت شرکت موادکاران ایران ) بر رنگ چینی پوشانندۀ آنها و بررسی ابعاد مختلف رنگ چینی در بین این آلیاژها بود. چینی بکار رفته نیز از گروه چینی Vita با رنگ 2A بود.
در مطالعهای نشان داده شد که در سیستم چینی فلز ولیو با افزایش ضخامت کاهش مییابد و رابطه معکوس بین ضخامت پرسلن ولیو (l*) در نتیجه ضریب پخش و جذب نوری چینی دنتین وجود دارد. با افزایش ضخامت دنتین نور بیشتری جذب و پخش میشود در نتیجه از سطح لایه اپک، نور کمتری منعکس میشود. مطالعه ما نشان میدهد که تاثیر نوع آلیاژ بر ولیو در مورد آلیاژ مینالوکس در حد واسط آلیاژهای Bellabond و Wirron 99 میباشد. اختلاف مقدار ولیو بین آلیاژ مینالوکس با دو آلیاژ دیگر از نظر آماری معنی دار نبود.
E∆ اختلاف جبری دو رنگ از یکدیگر است و دراکثر مطالعاتی که بر روی رنگ صورت میگیرد تغییرات E∆ بحث میشود. به عبارت دیگر با محاسبه E∆ اختلاف رنگ نمونهها از هم مشخص میشود. E∆ بزرگتر از 1 به معنی تفاوت محسوس و قابل دید از نظر چشمی بین دو رنگ در حداقل 50% مشاهده کنندگان است و E∆ بزرگتر از 7/2 به معنی تفاوت رنگی است که از نظر کلینیکی غیرقابل قبول است.
در این مطالعه مقایسه میانگین E∆ بین سه گروه الیاژ با گروه کنترل، اختلاف آماری معنی داری را نشان داد. برای بررسی اختلاف میانگین E∆ در بین سه گروه آلیاژ مورد مطالعه، آزمون توکی انجام شد. مقادیر E∆ حاصل از آزمون توکی(Tukey) نشان میدهد که بیشترین اختلاف رنگ بین این سه آلیاژ مربوط به دو گروه Wirron و Bellabond میباشد و کمترین مقدار E∆ مربوط به اختلاف رنگ بین دو گروه Wirron 99 و مینالوکس (32/0Mean difference=) میباشد.
به عبارت دیگر آلیاژ مینالوکس از نظر تاثیری که بررنگ چینی پوشاننده آن میگذارد شباهت زیادی به الیاژ Wirron 99 و Bellabond دارد. نتایج حاصل از آزمون توکی همچنین نشان میدهد که اختلاف رنگ بین آلیاژ مینالوکس با دو گروه Wirron 99 و Bellabond از نظر آماری معنی دار نیست.
بنابراین آلیاژ مینالوکس به عنوان یک آلیاژ ایرانی میتواند از نظر تاثیر بر رنگ چینی اثر مشابهی با آلیاژهای بیس متال خارجی (Bellabond ،Wirron 99) داشته باشد. آلیاژهای بیس متال با توجه به مطالعات گذشته اگرچه میتوانند تاثیر نامطلوبی بر رنگ چینی بگذارند، اما نتایج حاصل از این مطالعه نشان میدهد که این اختلاف رنگ (ناشی از نوع آلیاژ) در بین انواع تجاری آلیاژهای بیس متال خیلی چشمگیر نیست.
امیدواریم از خواندن مقاله تاثیر آلیاژ بر رنگ چینی در سه نوع فلز بیس رضایت داشته باشید.
منبع: برگرفته از مقاله دکتر صابونی و همکاران چاپ شده در مجله دانشکده دندانپزشکی مشهد
در ادامه نظرات خود را برای ما قرار دهید.